Droga Przez Czas. Retrospektywa Akiry Kurosawy
DROGA PRZEZ CZAS.
Retrospektywa Akiry Kurosawy
listopad - grudzień 2025
Kino Pod Baranami
Kino Akiry Kurosawy to wyjątkowe połączenie lokalnych inspiracji z zachodnim kanonem oraz humanistycznymi wartościami. Zapraszamy na przegląd Droga przez czas: Retrospektywa Akiry Kurosawy, który rozpocznie się 5 listopada i potrwa do połowy grudnia. W programie jest pięć filmów japońskiego reżysera. m.in. Siedmiu samurajów i Tron we krwi.
Nazwisko Akiry Kurosawy przywołuje mitologię i wielkość powojennej japońskiej kultury: moment, kiedy świat zachwycił się bogactwem i różnorodnością dalekowschodniego kina. Kino Pod Baranami zaprasza do fascynującego świata wielkiego reżysera, w którym genialne rzemiosło łączy się wizjonerskim, zapierającym dech epickim nerwem. W programie przeglądu Droga przez czas: Retrospektywa Akiry Kurosawy jest pięć filmów: Rashōmon, Tron we krwi, Ran, Dersu Uzała i Siedmiu samurajów. Twórczość japońskiego reżysera układa się w niepowtarzalny ekranowy kodeks bushidō, który otrzymuje w jego ujęciu zarówno apoteozę, jak i miażdżącą krytykę. Wszystkie pokazy będą poprzedzone prelekcjami profesora Krzysztofa Loski z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Epickie freski Kurosawy z lat 50. - Rashōmon, Tron we krwi i Siedmiu samurajów - to jedne z najpiękniejszych czarno-białych filmów w historii kina, łączące dynamizm z malarskością, klimatyczne obrazy przyrody z wyrafinowanymi kostiumami i scenografią. We wszystkich trzech w główną rolę wcielił się Toshiro Mifune: ulubiony aktor Kurosawy, który idealnie uosabia rozedrgany typ bohatera przednowoczesnej Japonii: kraju rozrywanego wojnami, bratobójczymi spiskami oraz ostrymi kontrastami społecznymi.
W ramach przeglądu będzie można zobaczyć także dwa filmy z późnego okresu twórczości Kurosawy, który od lat 60. zmagał się z trudnościami przy kolejnych produkcjach. Dersu Uzała i Ran zostały stworzone jakby na przekór przeciwnościom losu. Pierwszy to jedyny film Kurosawy bez dialogów w języku japońskim: to zrealizowany w Związku Radzieckim pean na cześć nieokiełznanej przyrody. Drugi to summa jego dorobku, projekt wieńczący kilkadziesiąt lat kina samurajskiego, którego Kurosawa pozostaje niekwestionowanym mistrzem.
Epickie freski Kurosawy z lat 50. - Rashōmon, Tron we krwi i Siedmiu samurajów - to jedne z najpiękniejszych czarno-białych filmów w historii kina, łączące dynamizm z malarskością, klimatyczne obrazy przyrody z wyrafinowanymi kostiumami i scenografią. We wszystkich trzech w główną rolę wcielił się Toshiro Mifune: ulubiony aktor Kurosawy, który idealnie uosabia rozedrgany typ bohatera przednowoczesnej Japonii: kraju rozrywanego wojnami, bratobójczymi spiskami oraz ostrymi kontrastami społecznymi.
W ramach przeglądu będzie można zobaczyć także dwa filmy z późnego okresu twórczości Kurosawy, który od lat 60. zmagał się z trudnościami przy kolejnych produkcjach. Dersu Uzała i Ran zostały stworzone jakby na przekór przeciwnościom losu. Pierwszy to jedyny film Kurosawy bez dialogów w języku japońskim: to zrealizowany w Związku Radzieckim pean na cześć nieokiełznanej przyrody. Drugi to summa jego dorobku, projekt wieńczący kilkadziesiąt lat kina samurajskiego, którego Kurosawa pozostaje niekwestionowanym mistrzem.
Pokazy poprzedzi prelekcja prof. Krzysztofa Loski - filmoznawcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego - który w swoich badaniach zajmuje się zagadnieniami postkolonializmu i kulturowych uwarunkowań tekstów filmowych, ze szczególnym uwzględnieniem kinematografii azjatyckich.
PROGRAM:
środa, 5 listopada
19.00 RASHOMON | RASHÔMON
(Akira Kurosawa) JP 1950, 88'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
piątek, 14 listopada
18.00 TRON WE KRWI | KUMONOSU-JÔ
(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
czwartek, 27 listopada
18.00 RAN | RAN
(Akira Kurosawa) JP/FR 1985, 160'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
19.00 RASHOMON | RASHÔMON
(Akira Kurosawa) JP 1950, 88'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
piątek, 14 listopada
18.00 TRON WE KRWI | KUMONOSU-JÔ(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
czwartek, 27 listopada
18.00 RAN | RAN(Akira Kurosawa) JP/FR 1985, 160'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
wtorek, 2 grudnia
18.00 TRON WE KRWI | KUMONOSU-JÔ
(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
prelekcja video przed seansem: prof. Krzysztof Loska
18.00 TRON WE KRWI | KUMONOSU-JÔ(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
prelekcja video przed seansem: prof. Krzysztof Loska
środa, 10 grudnia
18.00 DERSU UZAŁA | DERSU UZALA(Akira Kurosawa) JP/ZSRR 1975, 142'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
środa, 17 grudnia
18.00 SIEDMIU SAMURAJÓW | SHICHININ NO SAMURAI(Akira Kurosawa) JP/ZSRR 1954, 207'
prelekcja przed seansem: prof. Krzysztof Loska
BILETY:
32 zł (normalny)
28 zł (ulgowy)
O FILMACH:
DERSU UZAŁA | DERSU UZALA
(Akira Kurosawa) JP/ZSRR 1975, 142'
Oscary 1976 - wygrana: Najlepszy film nieanglojęzyczny
David di Donatello 1977 - wygrana: Najlepszy reżyser - film zagraniczny (Akira Kurosawa)
Zrealizowany głównie za pieniądze Związku Radzieckiego i kręcony w rosyjskich plenerach na taśmie 70mm, Dersu Uzała jest oparty na książkach przyrodnika i etnografa Władimira Arsenjewa, które Kurosawa przeczytał kilka dekad wcześniej. Jeden z ulubionych tematów reżysera – relacja człowieka i natury, dawnych obyczajów i nowoczesności – znajduje tu malarskie, liryczne rozwinięcie. Zdobywca Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego.
David di Donatello 1977 - wygrana: Najlepszy reżyser - film zagraniczny (Akira Kurosawa)
Zrealizowany głównie za pieniądze Związku Radzieckiego i kręcony w rosyjskich plenerach na taśmie 70mm, Dersu Uzała jest oparty na książkach przyrodnika i etnografa Władimira Arsenjewa, które Kurosawa przeczytał kilka dekad wcześniej. Jeden z ulubionych tematów reżysera – relacja człowieka i natury, dawnych obyczajów i nowoczesności – znajduje tu malarskie, liryczne rozwinięcie. Zdobywca Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego.
Oscary 1986 - wygrana: Najlepsze kostiumy (Emi Wada)
Oscary 1986 - nominacje: Najlepszy reżyser (Akira Kurosawa), Najlepsza scenografia (Shinobu Muraki, Yoshirô Muraki), Najlepsze zdjęcia (Asakazu Nakai, Shôji Ueda, Takao Saitô)
BAFTA 1987 - wygrana: Najlepszy film nieanglojęzyczny (Akira Kurosawa, Masato Hara, Serge Silberman), Najlepsza charakteryzacja
W historii pana feudalnego Hidetory i jego trzech wiarołomnych synów odbija się być może historia samego filmowca: starzejącego się giganta kina, któremu trudno odnaleźć się w nowej rzeczywistości. I tym razem produkcja została częściowo sfinansowana przez zagranicznego producenta, dzięki czemu film mógł mieć wymarzony przez Kurosawę rozmach i skalę (praca nad scenariuszem trwała dekadę). W Ran każdy detal kolorystyczny, każdy element scenografii i kompozycji kadru, zostały zaplanowane z rozmysłem przez szukającego perfekcji reżysera. Efektem jest fresk, w którym spojrzenie z dystansu kontrastuje z rozdzierającym dramatem podzielonej rodziny.
Oscary 1986 - nominacje: Najlepszy reżyser (Akira Kurosawa), Najlepsza scenografia (Shinobu Muraki, Yoshirô Muraki), Najlepsze zdjęcia (Asakazu Nakai, Shôji Ueda, Takao Saitô)
BAFTA 1987 - wygrana: Najlepszy film nieanglojęzyczny (Akira Kurosawa, Masato Hara, Serge Silberman), Najlepsza charakteryzacja
W historii pana feudalnego Hidetory i jego trzech wiarołomnych synów odbija się być może historia samego filmowca: starzejącego się giganta kina, któremu trudno odnaleźć się w nowej rzeczywistości. I tym razem produkcja została częściowo sfinansowana przez zagranicznego producenta, dzięki czemu film mógł mieć wymarzony przez Kurosawę rozmach i skalę (praca nad scenariuszem trwała dekadę). W Ran każdy detal kolorystyczny, każdy element scenografii i kompozycji kadru, zostały zaplanowane z rozmysłem przez szukającego perfekcji reżysera. Efektem jest fresk, w którym spojrzenie z dystansu kontrastuje z rozdzierającym dramatem podzielonej rodziny.
MFF w Wenecji 1951 - wygrana: Złoty Lew - Najlepszy film (Akira Kurosawa), Nagroda Włoskich Krytyków Filmowych (Akira Kurosawa)
Oscary 1952 - wygrana: najlepszy film obcojęzyczny 1951
Opowiadana przez chroniących się przed deszczem bohaterów historia bandyty, samuraja i jego żony fascynuje niejednoznacznością. Co wydarzyło się między tą trójką? Kto mówi prawdę? Upleciony z na przemian ekspresyjnych i impresyjnych momentów film to krytyka feudalnej Japonii (akcja dzieje się w XII wieku w Kioto) i zarazem komentarz do kraju pogrążonego w powojennym kryzysie. W Rashomonie filozoficzna spekulacja splata się z porywającą wizją przeszłości. Arcydzieło Kurosawy z Toshiro Mifune w roli głównej to wyprawa w głąb lasu w poszukiwaniu prawdy, która być może na zawsze pozostanie nieuchwytna.
Oscary 1952 - wygrana: najlepszy film obcojęzyczny 1951
Opowiadana przez chroniących się przed deszczem bohaterów historia bandyty, samuraja i jego żony fascynuje niejednoznacznością. Co wydarzyło się między tą trójką? Kto mówi prawdę? Upleciony z na przemian ekspresyjnych i impresyjnych momentów film to krytyka feudalnej Japonii (akcja dzieje się w XII wieku w Kioto) i zarazem komentarz do kraju pogrążonego w powojennym kryzysie. W Rashomonie filozoficzna spekulacja splata się z porywającą wizją przeszłości. Arcydzieło Kurosawy z Toshiro Mifune w roli głównej to wyprawa w głąb lasu w poszukiwaniu prawdy, która być może na zawsze pozostanie nieuchwytna.
Oscary 1957 - nominacje: Najlepsza scenografia - filmy czarno-białe (Takashi Matsuyama), Najlepsze kostiumy - filmy czarno-białe (Kôhei Ezaki)
BAFTA 1956 - nominacje: Najlepszy film z jakiegokolwiek źródła, Najlepszy aktor zagraniczny (Takashi Shimura), Najlepszy aktor zagraniczny (Toshirô Mifune)
MFF w Wenecji 1954 - wygrana: Srebrny Lew (Akira Kurosawa)
Najwspanialszy epos w historii japońskiego kina. Siedmiu samurajów zabiera nas w sam środek feudalnej, wyniszczonej wojnami XVI-wiecznej Japonii.
Ubodzy wieśniacy szukają ochrony przed bandytami u równie ubogich roninów (wędrownych samurajów). Powstały w ten sposób sojusz dwóch stanów przejdzie próbę ognia, kiedy razem spróbują oni odeprzeć napad działających poza prawem rzezimieszków. Siłą Siedmiu samurajów jest precyzyjna, epicka, wypełniona szczegółami narracja, dzięki której poznajemy nie tylko tytułowych bohaterów, ale też całą wioskę: mikroświat, który lada moment może znaleźć się w zgliszczach. Okres zdjęciowy trwał aż 148 dni; w momencie premiery był to najdroższy z japońskich filmów. Ryzyko się opłaciło: duch przygody, kunszt bitewny i rozmach Kurosawy do dziś nie mają sobie równych.
BAFTA 1956 - nominacje: Najlepszy film z jakiegokolwiek źródła, Najlepszy aktor zagraniczny (Takashi Shimura), Najlepszy aktor zagraniczny (Toshirô Mifune)
MFF w Wenecji 1954 - wygrana: Srebrny Lew (Akira Kurosawa)
Najwspanialszy epos w historii japońskiego kina. Siedmiu samurajów zabiera nas w sam środek feudalnej, wyniszczonej wojnami XVI-wiecznej Japonii.
Ubodzy wieśniacy szukają ochrony przed bandytami u równie ubogich roninów (wędrownych samurajów). Powstały w ten sposób sojusz dwóch stanów przejdzie próbę ognia, kiedy razem spróbują oni odeprzeć napad działających poza prawem rzezimieszków. Siłą Siedmiu samurajów jest precyzyjna, epicka, wypełniona szczegółami narracja, dzięki której poznajemy nie tylko tytułowych bohaterów, ale też całą wioskę: mikroświat, który lada moment może znaleźć się w zgliszczach. Okres zdjęciowy trwał aż 148 dni; w momencie premiery był to najdroższy z japońskich filmów. Ryzyko się opłaciło: duch przygody, kunszt bitewny i rozmach Kurosawy do dziś nie mają sobie równych.
TRON WE KRWI | KUMONOSU-JÔ
(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
(Akira Kurosawa) JP 1957, 110'
MFF w Wenecji 1957: Udział w konkursie głównym
MFF w Valladolid 1963: Udział w konkursie głównym
Stowarzyszenie Krytyków Filmowych z Tokio 1958: Najlepsza scenografia
Mroczna historia generała Washizu (Toshiro Mifune) oraz jego przenikliwej, podstępnej żony Asaji (Isuzu Yamada) to efekt przeniesienia na XVI-wieczną wyspę Hokkaido ponadczasowej tragedii o żądzy władzy oraz o cenie, jaką płaci się za zbrodnie popełnione w imię chorej ambicji. Kurosawa perfekcyjnie uzupełnia dramaturgię Szekspira (jak wspominał, Makbet był jego ulubioną sztuką Anglika) wyrafinowaną warstwą plastyczną inspirowaną teatrem nō oraz malowidłami tuszem (sumi-e) i ekspresyjnym wykorzystaniem świata przyrody, na czele z mgłą i deszczem.
MFF w Valladolid 1963: Udział w konkursie głównym
Stowarzyszenie Krytyków Filmowych z Tokio 1958: Najlepsza scenografia
Mroczna historia generała Washizu (Toshiro Mifune) oraz jego przenikliwej, podstępnej żony Asaji (Isuzu Yamada) to efekt przeniesienia na XVI-wieczną wyspę Hokkaido ponadczasowej tragedii o żądzy władzy oraz o cenie, jaką płaci się za zbrodnie popełnione w imię chorej ambicji. Kurosawa perfekcyjnie uzupełnia dramaturgię Szekspira (jak wspominał, Makbet był jego ulubioną sztuką Anglika) wyrafinowaną warstwą plastyczną inspirowaną teatrem nō oraz malowidłami tuszem (sumi-e) i ekspresyjnym wykorzystaniem świata przyrody, na czele z mgłą i deszczem.
Organizatorzy:
Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Awareness Distribution
Partnerzy medialni:
Filmweb
KINO
Pełna sala
SpoilerMaster - Podcast do słuchania po seansie
Magazyn Torii
MEK
Opracowanie tekstów:
Sebastian Smoliński
Projekt graficzny:
Katarzyna Kaffka
Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Awareness Distribution
Partnerzy medialni:
Filmweb
KINO
Pełna sala
SpoilerMaster - Podcast do słuchania po seansie
Magazyn Torii
MEK
Opracowanie tekstów:
Sebastian Smoliński
Projekt graficzny:
Katarzyna Kaffka
Repertuar:
Czwartek 27 listopada // Thursday, November 27
Wtorek 2 grudnia // Tuesday, December 2
Środa 10 grudnia // Wednesday, December 10
Środa 17 grudnia // Wednesday, December 17
zdjęcia
