kpb

51.KFF: Retrospektywa W. Wiszniewskiego 2

RETROSPEKTYWA WOJCIECHA WISZNIEWSKIEGO 2 (79’)

Wanda Gościmińska. Włókniarka, reż. Wojciech Wiszniewski, 1975, 20’ (dok.)
Jeden z dwóch pokazywanych na festiwalu filmów Wiszniewskiego, które w PRL zostały dopuszczone na ekrany. Dawna przodownica pracy, w hieratycznych pozach deklamująca swój życiorys, ukazana została w sztucznym świecie, zaludnionym przez symbole z epoki: postaci górników, rybaków i żniwiarek z kronik, plakatów, banknotów. Dowodząc fałszu czasów stalinowskich, autor starał się zrozumieć ich zdumiewającą trwałość. Brązowy Smok za scenariusz na Krakowskim Festiwalu Filmowym.

Elementarz
, reż. Wojciech Wiszniewski, 1976, 8’ (dok.)
Film, pomyślany pierwotnie jako dokument o twórcy polskiego Elementarza, Marianie Falskim, przyniósł zupełnie odmienny rezultat: zdumiewający zapis stanu ducha Polaków lat siedemdziesiątych, przekraczający wszelkie bariery i konwencje gatunkowe ówczesnego kina. W miejsce dawnego, wyidealizowanego Elementarza, ukazanego w pierwszej części filmu, w drugiej autor zaproponował jego współczesny wariant: posępny, bliższy rzeczywistemu klimatowi epoki, zaś w trzeciej stworzył osobliwą wariację na jego temat. Film nagrodzony - już po śmierci autora - Złotym Lajkonikiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym.

Stolarz, reż. Wojciech Wiszniewski, 1976, 13’ (dok.)
Na tle sygnałów zwiastujących kolejne epoki polityczne, bohater ciągnie swoją prywatną historię, opowiadaną językiem, w którym ton meldunku wojskowego łączy się z tonem przywatnych zwierzeń.

Sztygar na zagrodzie, reż. Wojciech Wiszniewski, 1978, 12’ (dok.)
Drugi z filmów przeglądu, dopuszczonych w PRL do rozpowszechniania. Portret autentycznej postaci przedstawiony w sposób fabularny, nawiązujący do poetyki twórczości ludowej i komentowany zza kadru gorzko-żartobliwą przyśpiewką. Emerytowany górnik, przybywający z rodziną na wieś i próbujący podjąć samodzielną działalność gospodarczą, ponosi klęskę, odrzucony przez miejscową społeczność. Kompromitacja stereotypów propagandowych z epoki Gierka. Brązowy Lajkonik na Krakowskim Festiwalu Filmowym.

Szajbus. Film o Wojtku Wiszniewskim
, reż. Andrzej Mellin, 1985, 26’ (dok.)
„Szajbus” to przydomek, jakim obdarzyli Wiszniewskiego koledzy z łódzkiej Szkoły Filmowej. Dokument został nakręcony trzy lata po jego śmierci przez przyjaciół i współpracowników. Zawiera, oprócz fragmentów filmów, oryginalne materiały ikonograficzne (m.in. zdjęcia rodzinne i filmowy wizerunek warszawskiego mieszkania reżysera, nakręcony tuż po jego śmierci), a w ścieżce dźwiękowej - poświęcone Wiszniewskiemu komentarze i zapis rozmowy, którą w 1979 roku przeprowadził z nim Krzysztof Krauze.

Bookmark and Share