kpb

W górę Jangcy

tytuł oryginalny: Up the Yangtze

reżyseria: Yung Chang

czas trwania: 93 min.
produkcja: Kanada 2007
premiera: 2008-08-22

Trzy drogi prowadzą do zdobycia wiedzy: droga refleksji - najszlachetniejsza, droga imitacji - najłatwiejsza, oraz droga doświadczenia - najbardziej gorzka. Konfucjusz

Grand Prix Planete Doc Review 2008 - Nagroda Millennium
MFF w Vancouver 2007 - najlepszy dokument kanadyjski

Rzeka Jangcy - 6300 km długości. Najdłuższa rzeka Chin i jedna z najdłuższych - po Nilu i Amazonce - na świecie. Plany jej okiełznania istniały od 100 lat. W 1919 roku Sun Yat-sen, pierwszy prezydent Republiki Chińskiej uznawany za ojca nowoczesnych Chin, chciał wybudować na niej gigantyczną hydroelektrownię. W latach 50. ideę Tamy Trzech Przełomów wskrzesił Mao Zedong. Ostatecznie jednak do realizacji gigantycznej hydrobudowy doszło 14 lat temu. Jej zakończenie jest przewidziane na 2010 rok. Wielkość utworzonego przez olbrzymią zaporę zalewu - 390 tys. km2 - przekracza powierzchnię Polski.

Tama Trzech Przełomów stała się inspiracją dla wielu chińskich artystów. Jeden z najgłośniejszych filmowców młodego pokolenia, Jia Zhang-Ke, poświęcił jej dwa filmy: fabułę Martwa natura i dokument Dong. Tematyka ta zainspirowała również młodego kanadyjskiego reżysera Yunga Changa, którego rodzice wyemigrowali wiele lat temu z Chin. W górę Jangcy nie jest jednak sentymentalną podróżą do korzeni. Powrót nad rzekę, w scenerii której dorastał dziadek reżysera, stała się pretekstem do sportretowania współczesnych Chin.

Bohaterami W górę Jangcy jest dwoje młodych Chińczyków: 16-letnia Cindy Yu Shui i 19-letni Jerry Chen Bo Yu (Cindy i Jerry to ich nowe, „zachodnie“ imiona). Oboje zaczynają pracę na luksusowym statku, którym zachodni turyści odbywają wycieczki po Jangcy. Różne są motywacje obojga: dziewczyna musiała iść do pracy, bo jej niezamożnych rodziców nie było stać na jej dalszą edukację; chłopak to przedstawiciel nowej klasy średniej, dla której pierwsza praca jest pierwszym szczeblem na drodze kariery. Tytułowa podróż w górę rzeki Jangcy staje okazją do nakreślenia wielowymiarowego obrazu współczesnych Chin. Płynąc „w górę Jangcy“ mijamy biedne wioski, w których rolnicy posługują się tymi samymi metodami od setek lat, i kipiące nowoczesnością miasta jak Szanghaj. Budowa Tamy Trzech Przełomów pochłonęła dziesiątki miast i wiosek, często pamiętających czasy średniowiecza, zmuszając do przesiedleń prawie 2 miliony Chińczyków.

Yung Chang ogranicza swój komentarz do minimum; sugestywne zdjęcia Wang Shi Qing, jednego z najbardziej cenionych chińskich operatorów, mówią więcej niż słowa.

Yung Chang o swojej motywacji do zrobienia filmu [wywiad z Tadeuszem Sobolweskim, Gazeta Wyborcza]: W 2002 roku razem z rodzicami i dziadkiem wybraliśmy się z Montrealu do Chin na tak zwany "pożegnalny rejs" po Jangcy, zobaczyć miejsca, które będą zalane. To było surrealistyczne doświadczenie. (...) Ta podróż kojarzyła mi się z Jądrem ciemności Conrada - był w tym aspekt apokaliptyczny. Płynęliśmy przez krajobraz pogrążony w chaosie i rozpadzie, jak ze zdjęć Edwarda Burtynskiego. Wszystko tam było upiorne, szare, zamglone. Zwiedzaliśmy miasto widmo - Fengdu. W chińskiej mitologii jest to miejsce, gdzie znajdują się Wrota Piekieł. Dla mnie takimi Wrotami Piekieł stała się Tama Trzech Przełomów.

Rewelacyjny dokument! Film Yunga Changa jednocześnie fascynuje i przeraża – tak jak współczesne Chiny, które przechodzą gwałtowne przemiany społeczne. Rafał Świątek, Życie Warszawy 

W górę Jangcy idealnie balansuje między osobistą impresją, wspaniałymi zdjęciami i szczerymi rozmowami o sytuacji współczesnych Chińczyków. Matthew Mays, Montreal Mirror

Film prezentowany w ramach przeglądu POCZUJ CHINY.


ZWIASTUN:

Bookmark and Share